TÜRK MEDENİN KANUNU’NUN 166/4. MADDESİ İPTAL EDİLDİ

TÜRK MEDENİN KANUNU’NUN 166/4. MADDESİ İPTAL EDİLDİ

Anayasa Mahkemesi 19.04.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan kararı ile Türk Medeni Kanunu’nun 166/4. Maddesini iptal etti ve karar 9 ay sonra yürürlüğe girecek.

AYM’nin iptal kararına konu madde metni: ‘’Boşanma sebeplerinden herhangi biriyle açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın kesinleştiği tarihten başlayarak üç yıl geçmesi hâlinde, her ne sebeple olursa olsun ortak hayat yeniden kurulamamışsa evlilik birliği temelden sarsılmış sayılır ve eşlerden birinin istemi üzerine boşanmaya karar verilir.’’ şeklindeydi.

            İptale konu itirazın gerekçeleri arasında, madde metninde anılan sürenin adil olmadığı, kural nedeniyle eşlerin uzun sürelerin sonunda boşanabildikleri ve kuralda öngörülen sürenin ilgililerin evlilik dışı ilişki yaşamalarına neden olduğu ve bu bağlamda aileyi koruma yükümlüğünün de ihlal edildiği yer almaktadır.

            AYM iptal kararında ise; aile kurumunun anayasal önemini göz önünde bulundurmak suretiyle boşanmaya ilişkin usul ve esasları düzenleme konusunda kanun koyucunun takdir yetkisi bulunduğunun altını çizse de takdir yetkisinin ‘’orantılılık’’ ve ‘’ölçülülük’’ ilkesi gereğince boşanma süreçlerini güçleştirmemesi ve ortak hayata yeniden dönmek istemeyen ilgilileri makul olmayan süreler boyunca evlilik birliğini devam ettirmeye zorlanmaması gerektiğini belirtmiştir.

            Esasen gerek Gaziantep’te gerekse de diğer illerde avukatlık faaliyetlerimizi sürdürürken pratikte sıklıkla karşılaştığımız bir sorunun yüksek yargı nezdinde dikkate alınarak çözüm üretilmesi oldukça sevindiricidir. Zira boşanma süreçleri yasal, ekonomik, duygusal yönlerinin ve karmaşık kişisel bir olay olduğu kadar toplumsal bir olaydır. Gaziantep ve diğer illerimizdeki boşanma davaları nezdinde birçok hususu (ailelerin karşı karşıya gelmesi, ceza soruşturması/kovuşturmasına neden olan olaylar vs.) da tecrübe ediyorduk.

TÜİK tarafından açıklanan 2023 yılına ait evlenme ve boşanma istatiklerine göre de, boşanmaların %33,4'ü evliliğin ilk beş yılında, %21,7’si ise evliliğin 6-10 yılı içinde gerçekleştiği¹ ve bu oranların yüksek olduğu gözetildiğince; kanun koyucu tarafından hem bireyin hem de toplumsal hayatın öngörülebilen bir boşanma süreçlerinin birtakım sürelere bağlı kılınarak uzatılmasının pek faydalı olmadığı aşikardı.

(https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bosanma-Istatistikleri-2023-53707, Erişim T. 19/04/2024)

Bu yönleriyle AYM’nin iptal kararının, Gaziantep ve diğer illerimizdeki boşanma davalarında karşılaştığımız birçok problemin hızlıca çözüme kavuşturulması açısından önemli olduğu kanaatindeyiz. 19/04/2024

 Av. Yakup Kaan BİLİCİ - Av. İbrahim Halil ÜĞÜDÜR

Faydalanılan Kaynaklar

¹https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bosanma-Istatistikleri-2023-53707, Erişim T. 19/04/2024